“Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. Bij de komende verkiezingen is minister Sigrid Kaag lijsttrekker en daarmee is zij tevens politiek leider. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo. D66 is sinds oktober 2017 regeringspartij.” [bron]
D66 heeft als belangrijkste punten onderwijs en Europa. De partij zet in op Europa, bijvoorbeeld op economisch vlak: één Europees economisch beleid en Europese afspraken over bonussen, jaarverslagen en milieu-eisen. D66 wil grensoverschrijdende zaken Europees regelen: een CO2-heffing voor bedrijven, een luchtvervuilingsbelasting, belasting op spullen die nu taksvrij zijn (op luchthavens), water-, energie- en emissietaksen. Het steunt de Europese Green Deal milieuafspraken en het Parijse Klimaatakkoord. Ze wil vooral (boeren)bedrijven stimuleren duurzaam te worden, maar ze nog niet verplichten.
In de zorg zet D66 in op preventie: ze overwegen een suikerbelasting voor frisdranken, willen kinderen gratis gezonde lunch geven en vooral preventieve zorg goedkoper maken. Op gebied van onderwijs wil D66 kinderen één dag per week extra lang naar school laten gaan (de ‘rijke’ schooldag), maar leraren minder voor de klas laten staan. Ook pleit het voor lange brugklassen in plaats van selectie in groep 8. Voorschool, BSO en school voegt D66 samen. Er zijn veel plannen om het MBO aan te passen en dezelfde voordelen te geven als aan HBO- en WO-studenten.
Je vindt het hele partijprogramma hier.
Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.
EU & Buitenland
- D66 wil meer inspraak in de EU: initiatiefrecht voor het Europees Parlement, een direct gekozen voorzitter van de Europese Commissie, Europese kieslijsten om op een niet-landgenoot te kunnen stemmen bij EU-verkiezingen, alle raadsbesprekingen openbaar.
- Een Europees Leger en Veiligheidsdienst. EU-breed informatie uitwisselen voor politieonderzoek toestaan.
- D66 wil één Europees economisch beleid en Europese belastingen. In heel Europa één minimum belastingniveau en zo belastingparadijzen voorkomen. Een Europese digitaks. Europese richtlijnen voor bedrijven m.b.t. mensenrechten, milieu, bonussen, jaarverslagen en cybersecurity. Europese prijsafspraken. Europese telecomnetwerken.
- Sancties tegen Rusland (vanwege de annexatie van de Krim), blijven handhaven.
Immigratie & Integratie
- Europa moet meer vluchtelingen opnemen (max 5000 per jaar), ook in Nederland.
- Verplichte openheid van instellingen over hun buitenlandse geldstromen en beïnvloeding, alle lesmaterialen openbaar maken.
- Dubbel paspoort toestaan.
- Nieuwkomers vanaf dag één taalles geven en plaatsen in regio’s die aansluiten op hun gewenste opleiding. Zij krijgen inspraak bij de inburgeringswetten van de gemeente.
Volksgezondheid & Zorg
- Gratis anticonceptie, vergoeding IVF, en investeren in een mannenpil.
- Preventieve zorg en een suikerbelasting, allereerst voor dranken. Afspraken, en eventueel regels voor zout-, suiker en vet-maxima in producten.
- Lonen in de zorg moeten meestijgen met de marktsector. Vaste contracten voor alle medisch specialisten, en zo veel mogelijk voor GGZ-medewerkers.
- Niet-evidence based zorg niet vergoeden. De zorgverlener, niet de verzekeraar, bepaalt.
Onderwijs & Wetenschap
- Salarisverhoging van 9,5% voor leraren basisonderwijs, leraren op scholen met achterstand. D66 wil een fonds voor ontwikkeling leraren, en wil omscholen tot MBO-docent stimuleren. Schooldirecteuren goed betalen. Geld bij schoolbesturen weghalen: naar de school zelf en naar medezeggenschapsraden.
- Eén extra lange basisschooldag per week. D66 wil hoogopgeleide vakdocenten inzetten op deze dag en meer tijd voor niet-kernvakken (sport, cultuur). Op alle dagen gratis gezonde lunch.
- Leenstelsel afschaffen. Basisbeurs van €300 per maand, ook voor MBO en voor schakeltrajecten. Een pilot met een ‘onderwijsbudget’ per kind. En MBO-studenten krijgen recht op studenten-ov, studentenhuisvesting, en -kortingen. Het geld dat is vrijgekomen door het leenstelsel, wil D66 blijven schenken aan onderwijs.
- Verhoging van het wetenschapsbudget tot 3% van het BNP.
Economie & Overheid
- Een direct gekozen premier en stemmen per kandidaat, niet per partij.
- Een bindend correctief referendum, ook in de gemeenteraad.
- Verhoging minimumloon met 10% en verhoging AOW. Werken in de bijstand tot minimumloon toestaan. Verhoging bijstand in de eerste maanden, dit verlagen in de latere maanden om werk zoeken te stimuleren.
- 1 miljoen nieuwe huizen voor 2030. Vooral buiten de Randstad.
Milieu & Klimaat
- Kilometerheffing voor auto’s, een vleesbelasting, soja-importtaks, statiegeld op blikjes en een hogere vliegtaks korte vluchten.
- D66 wil klimaatdoelen grotendeels via de markt bereiken: door bedrijven, boeren, proefdieronderzoekers en huiseigenaren te stimuleren tot vergroenen, een overheid die ‘groene’ aanbestedingen doet en bewoners die profiteren van windmolenopbrengsten. Elektrisch vervoer en varen wil D66 stimuleren met subsidies.
- Kernenergie toestaan, maar niet vanuit de overheid financieren. Bedrijven blijven verantwoordelijk voor de uitvoer.
- OV stimuleren: meer treinen, en de kosten voor OV moeten lager liggen dan voor autovervoer. Starttijden scholen en bedrijven aanpassen om spits te voorkomen.
Overige
- Netflix en bioscopen moeten verplicht investeren in Nederlandse film.
- Meer (EU-)geld naar journalistieke fondsen.
- Voor privacy: Eén minister voor Digitale Zaken. Meer geld naar de Autoriteit Persoonsgegevens. Geen gezichtsherkennende camera’s.