Parlement, Staten Generaal, Eerste Kamer, Tweede Kamer, Minister en Staatssecretaris, de Wetgever… Is dat nou dezelfde persoon? En wie is wat?
Laten we de woorden nog even op een rijtje zetten:
De Staten Generaal bestaat uit de Eerste en Tweede Kamer. Een ander woord voor Staten Generaal is ook wel Parlement of volksvertegenwoordiging. In de Grondwet staat dan ook “De Staten‑Generaal vertegenwoordigen het gehele Nederlandse volk” (art. 50 Grw), gevolgd door de omschrijving in artikel 51 van de Grondwet:
- De Staten‑Generaal bestaan uit de Tweede Kamer en de Eerste Kamer.
- De Tweede Kamer bestaat uit honderdvijftig leden.
- De Eerste Kamer bestaat uit vijfenzeventig leden.
- Bij een verenigde vergadering worden de kamers als één beschouwd.
De Regering bestaat uit de Koning en de Minister, zie ook artikel 42:
- De regering wordt gevormd door de Koning en de ministers.
- De Koning is onschendbaar; de ministers zijn verantwoordelijk
Het kabinet bestaat uit de Ministers en de staatssecretarissen. De term “kabinet” komt zodanig niet voor in de Nederlandse wet, maar is een term gebruikt in de omgang om alle hoofdelijk verantwoordelijken aan te wijzen. Let op: een minister is verantwoordelijk voor de gedragingen en keuzes van de staatssecretarissen (zie art. 46 Grw). De ministerraad, daarentegen, wordt gevormd door alleen de ministers, en is het geheel aan alle ministers die we in Nederland hebben: zowel met als zonder portefeuille, wat betekent of een minister een eigen ministerie krijgt of ‘slechts’ een deelterrein binnen een ministerie. Bijvoorbeeld: minister Hanke Bruins Slot, als opvolger van Wopke Hoekstra, is de minister van het ministerie van Buitenlandse Zaken, en binnen dat ministerie is minister Liesje Schreinemacher minister zonder portefeuille van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
De Raad van State is een adviesorgaan van de regering en de hoogste rechtsprekende instantie die een uitspraak kan doen over een geschil tussen burger en overheid. De Koning der Nederlanden is voorzitter van de Raad van State. De Koning is niet regeringsleider; dat is de Minister President. N.B. de rol van de Koning is grotendeels ceremonieel, maar veel wettelijke besluiten worden gemaakt door een ‘koninklijk besluit’, daarbij moet de Koning dus wel ondertekenen, naast de verantwoordelijke ministers of ministers en mogelijk ook staatssecretarissen, om het besluit rechtsgeldig te maken (zie ook artikel 47 van de Grondwet).
De wetgever in formele zin zijn de ministers en het parlement samen: wanneer een wetsvoorstel wordt ingediend, moeten zowel de ministers als de Eerste en Tweede Kamer hiermee instemmen. De Grondwet zegt dan ook: ‘De vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de Staten-Generaal gezamenlijk’ (art. 81). Verder zijn de ministers verantwoordelijk voor het beleid en hebben de Eerste en Tweede Kamer (Parlement, Volksvertegenwoordiging) een controlerende functie op de ministers.
#meerweten?
Kijk op www.parlement.com of www.denederlandsegrondwet.nl voor meer informatie. Ook vind je op wetten.overheid.nl alle wetten en reglementen. Heb je vragen, dan kun je ze ook naar de redactie sturen en zoeken wij het voor je uit.