Splinter

Splinter is een Nederlandse politieke partij met een progressieve, seculiere en sociaalliberale signatuur. De partij werd opgericht in december 2020 en deed mee aan de Tweede Kamerverkiezing van 17 maart 2021. Splinter werd opgericht door Femke Merel van Kooten-Arissen, sinds 5 augustus 2020 onafhankelijk Tweede Kamerlid na lidmaatschappen bij de Partij voor de Dieren, 50PLUS, en de Partij voor de Toekomst. [bron] 

Splinter is een politieke partij die staat voor een groen, progressief, liberaal en sociaal-democratisch geluid. De partij is vrijzinnig en seculier en streeft naar een inclusieve samenleving waarin persoonlijke vrijheid en verantwoordelijkheid centraal staan. Splinter wil de universele waarden verdedigen en het individu verheffen door mensen alle kansen te bieden die van hen mondige, zelfstandige burgers maken. De partij is tegen identiteitspolitiek en hokjesdenken en wil samenwerking en verbinding creëren in de politiek. De naam ‘Splinter’ staat voor de figuurlijke ‘splinter in de vinger’ van de minister of staatssecretaris: scherp doorvragen tot er antwoorden zijn die nodig zijn om het kabinet optimaal te kunnen controleren.

Je vindt het volledige partijprogramma hier.

Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.

EU & Buitenland

• Er moet geen Nexit komen, Europese samenwerking moet blijven bestaan. Hierbij moet democratische legitimatie wel worden versterkt. Daarom geen verdere overdracht van Nederlandse zelfstandige beslissingsbevoegdheid aan Europa, voordat de democratische legitimatie van de Europese Unie op orde is. Door de manier waarop de Europese afspraken nu worden gemaakt komen mensen, dieren, natuur en milieu er juist slechter vanaf. Nederland verzet zich hierom tegen het sluiten van handelsverdragen door Europa die ten koste gaan van dieren, biodiversiteit en milieu; we zorgen dat de standaarden voor dierenwelzijn in handelsverdragen niet lager zijn dan de standaarden die in Nederland worden gehanteerd. Ook moet er een stop komen ten aanzien van de toetreding van nieuwe lidstaten.
• Geen EU-belastingen voor Nederlandse burgers. Ook dienen lidstaten volledige zeggenschap te behouden over de eigen begrotingen.
• Ophoging van het nationale defensiebudget. Tenminste 2% van het BBP dient aan Defensie besteed te worden, conform de NAVO-norm. Tekorten aan personeel, materieel en financiering bij de Nederlandse strijdkrachten dienen te worden opgelost, evenals de borging van kwaliteit en vorming in de defensie-opleidingen.

Immigratie & Integratie

• Er moet een einde komen aan de asielcrisis door de stap te zetten naar een structureel houdbaar, rechtvaardig en menswaardig migratie- en integratiebeleid, waarin voldoende plaats is voor degenen die onze hulp hard nodig hebben. Hiervoor zijn verschillende maatregelen nodig, zoals zorgen dat de asielopvanglocaties eigendom worden van het COA. Bij langere leegstand van een of meerdere locaties kunnen deze als tijdelijke woon- of werkruimte aangeboden worden, bijvoorbeeld aan studenten, startende ondernemers of ouders die vanwege een scheiding tijdelijk woonruimte nodig hebben. Hiermee kunnen de kosten van dergelijke opvang (deels) worden terugverdiend, terwijl dit meteen verlichting brengt op de woningmarkt en integratie van asielzoekers bevordert. Ook is evenwichtiger spreiding van opvang door Nederland nodig. Gemeenten moeten voor opvang zorgen indien noodzakelijk, tenzij zij dit aantoonbaar niet kunnen verzorgen. De bewijslast hiervoor ligt bij de gemeenten. De opvangcapaciteit per gemeente wordt bepaald op basis van inwonersaantal en oppervlakte.
• Kindvriendelijke opvang voor migrantenkinderen is een must. Evenals toegang tot onderwijs en zorg, in het bijzonder voor kinderen met een beperking of met een (chronische) ziekte. Om hier voor te zorgen sluit Nederland kinderen niet meer op in vreemdelingendetentie. Kinderen horen daar niet en deze praktijk heeft een zeer schadelijk effect op hen, zelfs als die detentie van korte duur is. Ook moet het vele verhuizen van asielzoekerskinderen gedurende de verblijfsperiode stoppen. Als een vluchtelingkind vijf jaar of langer in Nederland verblijft, moet geen onderzoek meer gedaan worden naar het belang van het kind; uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat het in dat geval altijd in het belang van het kind is om in Nederland te blijven. Over verblijfsvergunningen voor minderjarige asielzoekers zonder familie moet een snelle individuele afweging gemaakt worden.
• Bij het opnemen van vluchtelingen wordt vanaf dag één aandacht besteed aan de Nederlandse normen, waarden en vrijheden. Deze zijn leidend in het integratieproces. Behoud van eigen cultuur is begrijpelijk en wordt geaccepteerd, maar de grens is onze eigen regels. Religie of cultuur staat niet boven de wet. Taalcursussen worden niet meer aangeboden door private partijen, maar door de overheid. Ook komen de kosten niet meer bij vluchtelingen te liggen. De voorwaarde is wel dat er inzet wordt verwacht. Burgerschap is een werkwoord. De taaleis in het integratieproces wordt verhoogd naar B1. Het is belangrijk dat iedereen goed met elkaar kan communiceren in Nederland. Wel wordt er rekening gehouden met individuele capaciteiten: wanneer het leren van de taal niet volledig haalbaar is, houden we daar rekening mee.

Volksgezondheid & Zorg

• Het is belangrijk dat mensen gezond blijven en dat het overheidsbeleid de gezondheid van mensen bevordert. Hierbij is preventie van belang. Er moet meer oog komen voor kwetsbaarheid in alle facetten die het omvat bij de individuele burger. Preventie begint bij armoedebestrijding en zorgen voor een ander, mede om de gezondheidskloof te overbruggen en de bestaanszekerheid voor eenieder te garanderen. Verschillende maatregelen zijn hier voor nodig, waaronder de afschaffing van het btw-tarief op groente en fruit en een algeheel verbod op kindermarketing op ongezonde producten.
• Een zo optimaal mogelijk en passend zorgstelsel wordt bovenal gedreven door duurzaam omgaan met mensen, met maatwerk. De huisarts is en moet weer het fundament worden van ons zorgstelsel. Dit is van cruciaal belang voor betere patiëntenzorg maar zeker ook voor de toegankelijkheid van zorg. De IZA gelden moeten worden besteed aan initiatieven vanuit de basis, zoals de alliantie van grote aanbieders van wijkverpleging onder leiding van Buurtzorg, die inzet op een sterkere eerstelijnszorg en landelijke transformatie van de gezondheidszorg op het niveau van buurten.
• In de Nederlandse gezondheidszorg ligt de nadruk veelal op techniek en efficiëntie waardoor er te weinig oog is voor de standpunten van verpleegkundigen en verzorgenden om fatsoenlijk hun werk uit te oefenen en de patiënt te voorzien in alle behoeftes. De financiering van zorg moet anders ingedeeld worden. Daarom moeten verpleegkundigen en verzorgenden ook een stem in deze verandering van het zorgstelsel krijgen.
• De zorgtoeslag komt te vervallen, in plaats daarvan wordt de zorgpremie verlaagd. De winst die zorgverzekeraars mogen maken wordt beperkt en winstuitkeringen worden verboden. Daarnaast komt er een brede verkenning naar de mogelijkheden van een basisverzekering voor iedereen, zonder eigen risico.

Onderwijs & Wetenschap

• Onderwijs moet erop gericht zijn om kinderen en jongvolwassenen de kennis en de handvatten te bieden om zich te ontwikkelen tot zelfstandige, mondige en kritische burgers. Zelfcensuur en de macht van de moraalpolitie moet worden tegengegaan, omdat dit het vrije debat smoort. Zo dient bijvoorbeeld aan diversiteitscoördinatoren die literatuurlijsten ontdoen van onwelgevallige teksten een eind te komen: het helpt de inclusiviteit niet en het druist in tegen de academische vrijheid. Een leerling of student leert niet zijn moreel of ethisch kompas te ontwikkelen en te gebruiken door alleen maar “goedgekeurde” literatuur tot zich te nemen.
• Leraren in het basisonderwijs moeten hetzelfde gaan verdienen als leraren in het voortgezet onderwijs.
• In het voortgezet onderwijs moeten kleinere klassen komen. Dit is beter voor scholieren én docenten. Ook wordt de niveaukeuze van scholieren met twee jaar verlaat. Op deze manier hebben scholieren meer de mogelijkheid om het beste van zichzelf te laten zien voordat een vervolgadvies gegeven wordt.
• Mbo-studenten moeten een sterke positie in de samenleving krijgen door gelijke kansen, betere toegang tot stages en een mooi studentenleven. Hiervoor wordt het 'stapelen' om van het mbo naar uiteindelijk de universiteit te klimmen, gemakkelijker gemaakt. De trajecten om te groeien worden vergoed. Mbo-studenten worden als volwaardige studenten gezien en krijgen alle faciliteiten die hoger onderwijs-studenten ook hebben, zoals een OV-kaart, beurs, en lening.

Economie & Overheid

• De overheid moet transparant zijn. Hiervoor is het belangrijk dat de overheid onderdeel is van een informatiesamenleving en hierin een regierol vervult. Hiervoor komt er een minister voor Informatiehuishouding & Digitalisering. Deze minister stuurt al de departementen aan. Zo wordt voorkomen dat ieder departement zelf oplossingen gaat bedenken waarvoor eerst opnieuw rapporten en plannen opgesteld worden. Ook moeten Woo-afdelingen binnen departementen beter uitgerust worden om hun deadlines voor openbaarmaking te halen. Het overschrijden van de Woo-termijnen kost de ministeries tussen 2019 en 2023 alleen al 3,4 miljoen euro.
• De Kieswet wordt zodanig gewijzigd dat bij tussentijds vrijwillig vertrek van een zittende volksvertegenwoordiger, afgezien van uitval door ziekte of een sterfgeval, niet automatisch de eerstvolgende op de kieslijst van dezelfde partij als vervanging wordt beëdigd, maar de kandidaat die bij de verkiezingen de meeste voorkeurstemmen heeft gekregen maar niet in de Kamer is gekomen. Dit kan dus ook een kandidaat van een andere partij zijn. Het voorstel maakt de samenstelling van het parlement democratischer en gaat het grote verloop in de Tweede Kamer tegen.
• Het bindend correctief referendum wordt ingevoerd, zowel landelijk als lokaal. Burgers kunnen het initiatief nemen voor het houden van een referendum, wat de overheid vervolgens zal faciliteren. De hoeveelheid steun, in de vorm van de benodigde handtekeningen, wordt bepaald op basis van het inwoneraantal op gemeentelijk en provinciaal niveau. Landelijk zouden dat 300.000 handtekeningen moeten zijn.
• Onze economie zit in een overgangsfase. We komen uit een industrieel model: we doen een groot beroep op natuurlijke hulpbronnen en menselijk kapitaal. Maar in beide bronnen is een enorme schaarste ontstaan. Daarvoor is een omwenteling nodig in het economisch denken. Een schoon milieu, een stabiel klimaat, natuur en biodiversiteit zijn geen luxe. Extreme ongelijkheid en armoede zijn het gevolg van fouten in ons economisch systeem die we moeten herstellen. Er is een eenvoudig systeem van regelingen en toeslagen nodig. Pilots met een basisinkomen, waardoor ook andere uitkeringen en toeslagen zouden kunnen worden afgeschaft of versimpeld, wordt breed uitgezet. Daarnaast moet er voor gelijk werk gelijk loon worden ontvangen. Een salaris voor een fulltimebaan zou voldoende moeten zijn om van te leven, dus volledig in de eerste levensbehoeften te voorzien. Ook als je kinderen hebt of alleenstaand bent.

Milieu & Klimaat

• De klimaatcrisis is urgent, een energietransitie richting een CO2-neutrale of zelfs CO2-negatieve samenleving is noodzakelijk. Maar een overhaaste transitie kan grote economische en maatschappelijke gevolgen hebben, waarbij mensen in hun bestaanszekerheid geraakt worden. De periode tot 2030 moet dan ook vooral gebruikt worden om een solide basis te leggen voor een ‘net-zero’ doel in 2050-2080, inclusief de ontwikkeling van goede wet- en regelgeving, het stimuleren van innovatieve projecten en het opstellen van duidelijke, haalbare tijdlijnen voor verschillende sectoren. Hiervoor moet er gefocust worden op onder andere zonne-energie, windenergie of getijdenenergie. Nederland heeft veel potentieel winbare energie uit water en er zijn nu al proefprojecten opgestart, zoals bij de Oosterscheldekering. Windmolens zijn hierbij ‘ja, mits’: ze worden niet geplaatst in natuurgebieden, vogeltrekroutes, windluwe plaatsen, en niet op gehoorafstand van woningen of op locaties waar dierhouderijen last hebben van geluid of slagschaduw. Voldoende draagvlak van de bevolking is onontbeerlijk. Verder worden subsidies op fossiele energie afgeschaft.
• Ziekmakende industrie, zoals Chemours en Tata Steel, wordt per direct gesloten. De overheid heeft een zorgplicht voor haar inwoners om dit soort multinationals de gezondheid van omwonenden, het milieu en het klimaat niet langer te laten vervuilen. De overheid ondersteunt actief omwonenden die ziek zijn geworden door de vervuilende industrie in het halen van hun juridisch gelijk en het verkrijgen van schadevergoedingen. Een parlementaire enquête wordt opgestart om de onderste steen boven te krijgen.
• Bij de overstap naar klimaatvriendelijke alternatieven zoals biobrandstof, natuurinclusieve landbouw – of veeteelt, of hernieuwbare energiebronnen, wordt gewerkt met ‘Green Premium’. Dit geeft de ‘meerprijs’ van een klimaatvriendelijk, duurzaam alternatief aan ten opzichte van de huidige vervuilende mogelijkheden. Via subsidies, innovatie en andere maatregelen moet deze ‘green premium’ zo klein mogelijk gemaakt worden voor bedrijven en burgers die over willen stappen. Dit kan bijvoorbeeld door geen accijns te heffen op biobrandstof of het investeren door de overheid in innovatieve projecten op het gebied van duurzame energiebronnen. Deze subsidie van Green Premium wordt onder meer gefinancierd door een CO2–accijns te heffen bij grootverbruikers van fossiele energiebronnen. Daarmee betalen de grootste vervuilers en ontlopen de zware industrie en multinationals (die veel CO2 uitstoten) hun verantwoordelijkheid niet.
• Er moet een einde komen aan de bio-industrie, oftewel de intensieve veehouderij. Maar verduurzaming van de veehouderij is alleen mogelijk als de boer investeringen kan terugverdienen. Omschakelsubsidies naar een kleinschalige duurzame biologische kringlooplandbouw moeten langer worden doorgezet. Zowel de overheid als de banken bieden voor dergelijke transities subsidies en investeringskredieten tegen gunstige voorwaarden om innovatie en transitie in de agrarische sector te versnellen zonder dat de boeren in hun bestaanszekerheid of beroep bedreigd worden. In 2030 moet het stikstofgehalte gehalveerd zijn, ten opzichte van 2020. Hierbij moeten boeren niet iedere keer met totaal nieuw overheidsbeleid geconfronteerd worden; dit helpt de omschakeling naar een diervriendelijke, kleinschalige, natuurinclusieve landbouw en het draagvlak daarvoor niet. Daarom moet er samen met de boeren gewerkt wordt aan een drie kabinetsperiodes overstijgend 12-jarenplan om de veehouderij in Nederland toekomstbestendig, duurzaam, milieu- en diervriendelijk te maken.

Bestaanszekerheid & Wonen

• Ieder kind is even belangrijk en alle kinderen moeten volwaardig mee kunnen doen. Een voorwaarde voor gelijke kansen is het kunnen opgroeien zonder armoede. Er moet daarom uitvoering worden gegeven aan de vastgestelde streefwaarde om het aantal kinderen in armoede in 2030 tot minimaal de helft terug te dringen. Over de voortgang moet er gerapporteerd worden aan de Kamer.
• Huurverhoging wordt beperkt tot een maximumpercentage dat gekoppeld is aan de inflatie. Het bepalen van maximumhuren wordt ook voor de vrije sector gereguleerd en het ‘overbieden’ bij huurwoningen is niet langer toegestaan. In het puntensysteem voor de maximale huur krijgen energiebesparende maatregelen zoals goede isolatie of zonnepanelen een zwaardere weging. Huren van slecht geïsoleerde of achterstallig onderhouden woningen worden verlaagd met een strafkorting van 30%.
• Wij willen dat in elk nieuwbouwproject een aandeel is van 30% sociale huur. Per gemeente zetten wij in op, waar dit nog niet geval is, het toegroeien naar een woningvoorraad met 30 procent sociale huurwoningen. Dit betekent dat bij de nieuwbouw van sociale huurwoningen, gemeenten met minder dan 30 procent sociale huur in de bestaande woningvoorraad moeten bijdragen aan dit streven. Het oplossen van het woningtekort heeft prioriteit.

Overige

• Ieder mens moet zich vrij kunnen verbinden aan een geloof of overtuiging. Of zich veilig ervan kunnen losmaken. Dat kan alleen in een seculiere samenleving met een neutrale overheid. Een seculiere samenleving is een voorwaarde voor gelijkwaardigheid. In publieke functies worden geen religieuze symbolen gedragen; er is sprake van een afhankelijkheidsrelatie en degene die daarvan afhankelijk is dient te worden benaderd met een neutrale uitstraling. Bijvoorbeeld: geen hoofddoekjes bij de politie of de rechtbank, geen arts in het publieke domein met een keppeltje.
• Dierenrechten worden verankerd in de Grondwet en in bestaande regelgeving wordt de intrinsieke waarde van het dier beter verankerd. De zorgplicht moet gelden voor alle houders van dieren. De waarborg dat er voor alle diersoorten voldoende eerstelijns veterinaire zorg beschikbaar is, is een intrinsiek onderdeel van de zorgplicht. Dieren laten leven op een wijze waarbij zij hun natuurlijk gedrag kunnen vertonen is essentieel voor dierenwelzijn. Dit geldt voor alle dieren: huisdieren, landbouwdieren en wilde dieren.
• Universele mensenrechten moeten universeel toegepast worden, vanuit het universeel liberalisme. Dit richt zich op de individualiteit en gedeelde menselijkheid en streeft naar een maatschappij waarin elk individu in gelijke mate toegang heeft tot alle rechten, vrijheden en kansen die onze samenleving biedt. De lange traditie van burgerrechtenbewegingen die daarvoor streden - en nog steeds strijden - wordt ondersteund. Voorbeelden hiervan zijn de Afro-Amerikaanse Burgerrechtenbeweging, de ‘Civil Rights Movement’, de tweede feministische golf en de Gay Pride.
• De rechtsstaat moet worden hersteld. De toegang tot het recht moet vergroot, de rol van de rechter in ere hersteld, gefinancierde rechtsbijstand in meer gevallen mogelijk, en de sociale advocatuur weer opgebouwd. Het aantal zaken waarbij mensen in aanmerking kunnen komen voor gefinancierde rechtsbijstand, wordt uitgebreid in plaats van ingeperkt. De wens van de Nederlandse Orde van Advocaten om verdere uitvoering te geven aan het programma ‘stelselvernieuwing gesubsidieerde rechtsbijstand’ en hierin geen vertraging op te lopen, wordt gesteund. In dit programma wordt de rechtsbijstand geborgd voor specifieke groepen rechtszoekenden, zoals de gedupeerden van het toeslagenschandaal en de bewoners van het aardbevingsgebied in Groningen die schade hebben geleden. Investeringen in de sociale advocatuur zijn nodig en worden mede bekostigd door rechtsbijstand af te schaffen voor asielzoekers die al een asielprocedure hebben doorlopen in een ander EU/EER-land of Zwitserland. Daarnaast wordt rechtsbijstand voor een Herhaalde Asielaanvraag (HASA), waarbij mogelijk sprake is van een verandering van de situatie van de asielzoeker in het land van herkomst, beperkt.