De SP is een socialistische, eurosceptische partij. De partij werd opgericht in 1972 en kent vooral een sterke lokale, actiegerichte basis. De SP wil ‘een samenleving waarin menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit voorop staan’. Sinds 13 december 2017 is Lilian Marijnissen politiek leider. [bron]
De SP wil een radicaal andere sociale richting, waar mensen centraal staan. Het kapitalisme en de macht van bedrijven moet worden ingeperkt, zaken als energievoorziening en zorg moeten niet onderhevig zijn aan marktwerking maar door de staat worden geregeld, en werknemers moeten meer invloed krijgen in hun bedrijven.
De SP wil een overheid die de burger transparant en eerlijk ten dienste staat, en die het land niet als een bedrijf runt. Basisbehoeften moeten voor iedereen beschikbaar zijn, en vervuilers en verbruikers moeten hun eerlijke deel betalen. De tekorten in de reguliere-, jeugd- en ouderenzorg moeten worden aangepakt, en vitale functies als zorgmedewerkers en leraren moeten een beter salaris krijgen. Internationaal moet Nederland solidair zijn met echte vluchtelingen, en als in de regio opvangen niet mogelijk is moet Europa (en dus ook Nederland) vluchtelingen een plek geven. De SP staat voor een menselijkere en minder winst gedreven politiek.
Het volledige partijprogramma vind je hier.
Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.
EU & Buitenland
- De euro is op termijn onhoudbaar, omdat de economieën van eurolanden te veel van elkaar verschillen. Er worden onderhandelingen gestart over ordentelijke ontvlechting en voorbereidingen getroffen voor alternatieven die beter zijn voor alle economieën van de aangesloten landen.
- De Europese Unie moet eerst zorgen dat alle lidstaten aan de voorwaarden (blijven) voldoen voordat uitbreiding mogelijk is. Ook kan de Europese Unie geen handelsverdragen meer sluiten zonder toestemming van de parlementen van de lidstaten, waarbij ingezet wordt op eerlijke handel zonder privileges voor multinationals en met harde normen voor bescherming van mens en milieu.
- De bescherming van de mensenrechten moet het uitgangspunt zijn in ons buitenlandbeleid en ook een kernpunt zijn van de handelsverdragen die we sluiten. Nederland biedt ontwikkelingshulp en noodhulp waar en wanneer dat nodig is. Ontwikkelingsgeld moet terechtkomen in de ontwikkelingslanden zelf: voor betere zorg, onderwijs, infrastructuur en de economie.
- De lobby van grote bedrijven en banken in Brussel moet drastisch worden ingeperkt. De Europese Commissie als politiek orgaan kan worden afgeschaft, landen kunnen en moeten zelf samenwerken.
Immigratie & Integratie
- Vluchtelingen hebben recht op een veilig en menswaardig onderkomen. Als vluchtelingen niet veilig in de eigen regio kunnen worden opgevangen, worden ze opgenomen in de EU, tot ze veilig kunnen terugkeren. Alle lidstaten moeten hier een bijdrage aan leveren. Dit doen landen naar draagkracht, ook Nederland.
- Mensen die misbruik maken van de rechten van asielzoekers worden zo snel mogelijk teruggestuurd naar het land van herkomst.
- Asielopvang moet snel onder controle worden gebracht. Mensen die recht hebben op asiel moeten hier in Nederland snel duidelijkheid over hebben en daarna zo snel mogelijk Nederlands kunnen leren en worden opgenomen in onze samenleving. Daarbij is het belangrijk dat mensen ook aan het werk worden geholpen of op een andere wijze de mogelijkheid krijgen om een bijdrage te leveren aan onze samenleving.
- Voor een succesvolle integratie krijgen statushouders en migranten zo snel mogelijk goed onderwijs door de overheid; in taal, voor het werk en voor de inburgering, ook met aandacht voor de grondwettelijke rechten en plichten die we in ons land kennen. Specifiek beleid komt er voor mensen met een grote afstand tot onze samenleving, zodat problemen als taal en werkloosheid, maar ook eer-gerelateerd geweld en genitale verminking, beter kunnen worden aangepakt.
Volksgezondheid & Zorg
- Er komt een Nationaal ZorgFonds ter vervanging van de zorgpolissen en zorgverzekeraars. De tandarts, GGZ en fysiotherapie worden helemaal vergoed. De zorgpremies worden inkomensafhankelijk, en zo worden zorgtoeslagen overbodig.
- De ggz-ondersteuning wordt een vast onderdeel van de zorg in de buurt. Er moeten voldoende opnameplaatsen en ambulante behandelplaatsen in iedere regio zijn, met voldoende en goed geschoold personeel.
- Er moet worden gestopt de zorg als markt te zien. Voor alle zorg gaat voortaan een verbod gelden op winstuitkeringen. Bestuurders mogen niet langer financiële belangen hebben in bedrijven die door de eigen zorginstelling worden ingehuurd.
- Sociaaleconomische gezondheidsverschillen moeten verkleind worden door meer in te zetten op preventie. Preventie begint met het aanpakken van de suiker-, vet- en tabaksbedrijven en hun lobby. Producenten van ongezonde producten worden strenger gecontroleerd en gereguleerd. Daarnaast worden sport en bestrijding van overgewicht gestimuleerd.
Onderwijs & Wetenschap
- Docenten moeten meer betaald krijgen. Lonen worden hoger, en worden landelijk uitbetaald. Bestuurders gaan onder de onderwijs-cao vallen om hoge beloningen en bonussen tegen te gaan.
- Alle studenten krijgen een hogere studiebeurs, zodat ze meer tijd hebben om te studeren. De generatie studenten die onder het leenstelsel heeft gestudeerd, wordt ruimhartig gecompenseerd. Iedere studie moet ook volledig in het Nederlands te volgen en te voltooien zijn.
- De positie van wetenschappers wordt versterkt, door meer vaste aanstellingen en meer waarborgen voor het doen van onafhankelijk onderzoek. Externe opdrachtgevers moeten de uitkomsten van onderzoek niet kunnen beïnvloeden en mogen publicatie van resultaten niet tegenhouden. Artikelen moeten gratis toegankelijk zijn.
- Er moet meer aandacht komen voor vakmanschap en praktijkonderwijs. Veel jongeren leren beter op een echte werkplek dan in een klaslokaal. Het mbo krijgt daarom alle ruimte voor goede beroepsopleidingen, die ook aansluiten op de arbeidsmarkt.
Economie & Overheid
- Er moet een bindend en correctief referendum op nationaal, provinciaal en lokaal niveau komen. Ook als internationale verdragen worden gesloten die onze eigen soevereiniteit raken, worden die in een referendum aan de bevolking voorgelegd. Het recht van mensen om te demonstreren mag niet door restrictief overheidsbeleid belemmerd worden.
- In bedrijven met meer dan honderd medewerkers krijgen werknemers net zoveel te zeggen als aandeelhouders, over onderwerpen als grote investeringen, beloningen, fusies of verkoop, en hebben medewerkers recht op een deel van de winst. Dit voorkomt dat winsten oneerlijk worden verdeeld en dat besluiten worden genomen die op de korte termijn wel veel winst opleveren voor aandeelhouders, maar slecht zijn voor medewerkers en voor de toekomst van het bedrijf of onze leefomgeving.
- Inkomstenbelasting wordt voor iedereen tot en met een modaal inkomen verlaagd, en het minimumloon wordt verhoogd tot 16 euro per uur.
- Het toeslagenstelsel wordt afgeschaft, door alle inkomens te verhogen en door de zorg, het wonen en de kinderopvang voortaan voor alle inkomens betaalbaar te maken.
Milieu & Klimaat
- Om de CO2-uitstoot wereldwijd terug te dringen moet de vervuilende industrie worden aangepakt. Het kapitalisme heeft geleid tot het wereldwijde klimaatprobleem. Dus om het klimaatprobleem terug te dringen, moet het kapitalisme worden teruggedrongen.
- Energiebedrijven moeten nationaal of lokaal georganiseerd worden. Om zelf zeggenschap te houden over het investeren in schone energie worden o.a. windparken op zee uitgebreid, zonnepanelen op alle geschikte daken, aardwarmte en investeringen in een toekomstbestendige energie-infrastructuur voor elektriciteit en groene waterstof, met opslagcapaciteit voor de (tijdelijk) overtollige elektriciteit.
- De schaalvergroting van boeren en de grootschalige bio-industrie wordt gestopt, en de rekening wordt gelegd bij de financiers die aan schaalvergroting hebben verdiend. Boeren moeten een eerlijke beloning krijgen voor hun werk.
- Subsidies aan fossiele energiebedrijven moeten zo snel mogelijk stoppen. Als essentiële bedrijven in onze samenleving tóch subsidies nodig hebben voor vergroening, dan moet dat leiden tot publieke zeggenschap.
Bestaanszekerheid & Wonen
- Een ministerie van wonen krijgt regie over de huisvesting en maakt een nationaal bouwplan voor de bouw van duurzame en betaalbare woningen. Dit wordt niet meer overgelaten aan de markt. Gemeenten krijgen meer mogelijkheden om vastgoedbazen te onteigenen bij langdurige leegstand.
- De woningcorporaties worden verenigingen, zonder een winstoogmerk, waar de huurders het voor het zeggen hebben. Zij gaan samen democratisch bepalen waaraan de opbrengsten van de huur het beste kunnen worden besteed. De vennootschapsbelasting voor woningcorporaties wordt afgeschaft. Die wordt omgezet in een investeringsplicht voor de bouw van huizen, het onderhoud en de verduurzaming van oudere woningen en het bouwen van nieuwe voorzieningen in buurten.
- De energierekening van huishoudens moet structureel worden verlaagd. Door een isoleringsoffensief, het collectief plaatsen van zonnepanelen op huurwoningen en beter onderhoud van woningen worden energiekosten verlaagd en stijgende woonlasten aangepakt.
- Schulden moeten worden bestreden. Mensen met schulden worden voortaan beter geholpen, door goede en toegankelijke schuldhulpverlening en met één herkenbaar verwijsloket. Incassobureaus die zich misdragen verliezen hun vergunning. Deurwaarders en bewindvoerders mogen niet langer commercieel zijn, dit wordt een publieke taak. De maximale rente op kredieten wordt verlaagd. Voedselbanken moeten overbodig worden.
Overige
- Eer wordt een nationale betaal- en spaarbank opgezet, een publieke bank waar ons spaargeld en betaalverkeer veilig zijn en waar niet met ons geld wordt gespeculeerd. Mensen die toch liever sparen bij een commerciële bank krijgen het recht om te weten wat er met hun spaargeld gefinancierd wordt.
- De nieuwe pensioenwet wordt teruggedraaid, en de AOW-leeftijd wordt verlaagd naar 65 jaar.
- Kernenergie is pas duurzaam als er een milieuveilige oplossing is voor de opslag van kernafval en er internationaal sprake is van duurzame winning van grondstoffen. Kernenergie kan daarom nu niet als alternatieve energiebron worden ingezet. We zijn tegen iedere vorm van houtgestookte biomassacentrales, omdat deze de luchtkwaliteit en gezondheid van omwonenden schaden en voor extra CO2-uitstoot zorgen.
- Vliegen moet minder vervuilend worden, onder meer door synthetische kerosine te gebruiken en elektrisch taxiën verplicht te stellen. We voeren een kerosinebelasting in om de luchtvaartsector te prikkelen tot verduurzaming. Vliegreizen over korte afstanden mogen niet meer goedkoper zijn dan reizen per trein met dezelfde bestemming. Er komt een extra vliegtaks alleen voor veelvliegers.