NSC

Nieuw Sociaal Contract werd op 19 augustus 2023 opgericht door Pieter Omtzigt. Omtzigt was oorspronkelijk Kamerlid voor het CDA, maar splitste zich in juni 2021 af van de partij en ging in september dat jaar verder als eenmansfractie. [bron]

Nieuw Sociaal Contract is een partij die Nederland wil herstellen, in de eerste plaats door het bestuur te herstellen. Grondrechten moeten worden verankerd, volksvertegenwoordigers moeten meer binding hebben met hun regio, en integriteitsregels moeten worden aangescherpt.

De speerpunten van de partij zijn bestaanszekerheid, betaalbare en bereikbare eerste levensbehoeftes zoals voedsel, energie en wonen, en grip op migratie door onder andere een richtgetal voor het maximum aantal migranten. Ook is de partij tegen een verplichte omslag naar het nieuwe pensioenstelsel, en wil het de losgeslagen marktwerking inperken, zeker in essentiële publieke sectoren.

Je vindt het volledige partijprogramma hier.

Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.

EU & Buitenland

• De Kamer moet EU-beleid en -regelgeving actiever toetsen op subsidiariteit, proportionaliteit en verwachte effecten. Daarbij moet een rapporteur komen die in het belang van de Kamer kijkt naar grote en potentieel verstrekkende nieuwe EU-initiatieven.
• Europese verordeningen en richtlijnen mogen niet als voldongen feiten neerdalen op Nederland, maar moeten legitimiteit krijgen door instemming van een meerderheid van het Nederlandse parlement. Dit dient vastgelegd te worden in een Europawet en in de Grondwet.
• Geprefereerd doet Nederland mee aan de voorhoede van de EU-beleidsvorming waar invloed op de koers kan worden uitgeoefend. Indien er sprake is van onvoldoende draagvlak, werkbaarheid of te hoog oplopende kosten, kan het kabinet aangespoord worden om te zoeken naar een blokkerende minderheid van gelijkgezinde lidstaten.
• De EU moet alleen maatregelen nemen als dat doeltreffender is dan nationale, regionale of lokale maatregelen. Hiermee beoogt men de nationale soevereiniteit te beschermen.

Immigratie & Integratie

• Een actief en selectief migratiebeleid voeren, dat rekening houdt met de draagkracht van de Nederlandse samenleving. Hierbij past een richtgetal voor een migratiesaldo van maximaal 50.000 per jaar. Dit aantal omvat dus zowel arbeids-, studie-, asiel- als gezinsmigratie.
• De instroom van expats voor bedrijven wordt zo veel mogelijk beperkt tot specialisten met kennis en expertise die onvoldoende in Nederland aanwezig zijn. Hierbij worden de fiscale voordelen voor expats en andere werknemers die vanuit een ander land in Nederland komen werken sterk beperkt.
• De instroom van buitenlandse studenten wordt gerelateerd aan de beschikbare capaciteit aan woonruimte en opleidingsplaatsen in studentensteden. Bovendien moet er een wachttijd komen voor het recht op een studiebeurs en de regels in de EU zo aanpassen dat er voor EU-studenten pas bij veel meer werkuren recht ontstaat op een Nederlandse beurs.
• Het tweestatusstelsel moet opnieuw ingevoerd worden. Daarmee doelend op het onderscheid tussen persoonlijk vervolgden en mensen die tijdelijk humanitaire bescherming zoeken vanwege grootschalig geweld.

Volksgezondheid & Zorg

• Om passende zorg te geven moet de prikkel tot behandelen minder worden en moet tijd voor de patiënt om behandel- en diagnostiekgrenzen te bespreken worden beloond. Financieel kan het samen bespreken van passende zorg nadelig zijn voor zorgaanbieders omdat het leidt tot minder inkomsten vanwege minder behandelingen. Zorgaanbieders moeten beloond worden als zij inkrimpen qua behandeling en diagnostiek.
• Niet-complexe ziekenhuiszorg, zoals de meeste spoedeisende hulp, verloskunde en poliklinieken, kan het meest doelmatig op regionale schaal worden georganiseerd. Daarom moet er gekeken worden naar het behoud van streekziekenhuizen.
• De groeiende greep van commerciële investeerders op huisartsenpraktijken, tandartspraktijken, apotheken, verpleeghuizen, fysiotherapieketens en privéklinieken moet men terugdringen. Er moet onderzocht worden hoe dit gerealiseerd kan worden, zodat de patiënt en het maatschappelijk belang het best gediend worden.
• Voorkomen moet worden dat mensen klem komen te zitten tussen ‘zorgproducten’. Cliënten en patiënten mogen geen last hebben van de bureaucratische schotten in de organisatie en financiering van de zorg.

Onderwijs & Wetenschap

• Opleidingen in het hoger onderwijs worden standaard weer grotendeels in de Nederlandse taal aangeboden; dit zal mogelijk het aantal internationale studenten verminderen. Gerichte uitzonderingen zijn mogelijk in de masterfase en voor bepaalde studies. Ook bij die uitzonderingen krijgt Nederlands een plek in het curriculum, zodat studenten ook deel gaan uitmaken van de Nederlandse samenleving.
• De regeldruk en administratieve lasten voor de leraar moeten afnemen.
• Het is onacceptabel dat Nederland veel hoogleraren heeft die zich bezighouden met winstbelasting, maar geen enkele leerstoel over de toekomst van het toeslagenstelsel. Onderzoek dat gericht is op relevante Nederlandse beleidsvraagstukken moet worden versterkt. Het gaat bijvoorbeeld om sociologische vraagstukken, openbaar bestuur, fiscaliteit en welzijnswerk.
• Het voornemen om de kinderopvang gratis te maken moet ongedaan gemaakt worden. Deze maatregel pakt vooral gunstig uit voor hogere inkomens, terwijl het effect op de arbeidsdeelname zeer beperkt is en er geen gunstig effect wordt verwacht op de ontwikkeling van kinderen.

Economie & Overheid

• De band tussen kiezer en Kamerlid wordt versterkt door een ander kiesstelsel in te voeren met meervoudige kiesdistricten. In dit stelsel wordt een vast aantal (denk aan 100-125) Kamerzetels aan districten toegedeeld. Elk kiesdistrict stuurt zijn eigen volksvertegenwoordigers naar Den Haag, waarbij districten met veel kiezers meer Kamerleden kunnen afvaardigen dan regio’s met minder kiezers. De overgebleven zetels worden zo toegewezen dat er sprake blijft van evenredige vertegenwoordiging. De zorgen van mensen uit alle delen van het land worden zo beter gehoord in het parlement.
• Een levende democratie vraagt om sterke maatschappelijke organisaties en verbanden waar mensen verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en voor hun omgeving. Daarom moeten nieuwe wetten onderworpen worden aan een subsidiariteitstoets, waarbij wordt bezien wat burgers en organisaties in hun eigen omgeving samen voor elkaar kunnen krijgen en of overheidsingrijpen echt nodig is.
• Belangrijke wetten zullen in detail behandeld worden en per artikel. Een kleine fout in een wetsartikel heeft immers grote gevolgen. De (Grond)wet zal zo gewijzigd worden dat aangenomen wetten in zijn geheel in werking moeten treden binnen een periode na aanname door de Staten-Generaal en dat suppletoire begrotingen alleen in absolute noodsituaties kunnen leiden tot uitgaven zonder instemming van de Staten-Generaal.
• Gemeentelijke en provinciale herindeling kunnen alleen plaatsvinden als hiervoor draagvlak bestaat bij de bevolking; schaalvergroting leidt niet per definitie tot beter bestuur en gaat ten koste van de menselijke maat. De korting die staat ingeboekt met het oog op een schaalvergroting van gemeenten en provincies (de ‘opschalingskorting’) wordt geschrapt.

Milieu & Klimaat

• De aanleg van zonnevelden op goede landbouwgronden en in natuurgebieden en grote windparken op land is verkeerd. Zonnepanelen kunnen het best op daken en langs infrastructuur worden opgesteld. Bij windturbines op land zal een heldere afstandsnorm gelden. Hierbij moet vooral gekeken worden of het vormen van lokale energiecoöperaties voor kleinschalige energieopwekking in wijken, dorpen en op bedrijventerreinen gestimuleerd kan worden.
• Men moet de vrijstellingen en degressieve tariefstructuur van de energiebelasting en andere milieuheffingen - waardoor kleine huishoudens en het MKB het meest betalen en grote bedrijven het minst- heroverwegen. Dat moet met aandacht voor de uitvoerbaarheid en internationale concurrentiepositie, als onderdeel van het klimaatbeleid.
• De hoeveelheid vee moet beter afgestemd worden op de milieugebruiksruimte en de beschikbare grond in Nederland. In de akkerbouw is duurzaam bodemgebruik leidend. De sector moet gesteund worden bij innovaties om met minder water, energie, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen een goede productie te halen.
• Er komt een vliegbelasting voor kleine vliegtuigen zoals privéjets en er komt een belasting voor luchtvaart via internationale afspraken.

Bestaanszekerheid & Wonen

• Het is in het huidige stelsel moeilijk om uit de armoede te raken door (meer) te gaan werken. Het is een doolhof van belastingen, premies, kortingen, toeslagen en specifieke maatregelen voor huur, energie en zorgkosten die ertoe leiden dat werken voor veel mensen niet loont. In de komende vier jaar wordt er een ambitieuze start gemaakt met een hervorming van het belastingstelsel. Dit gebeurt op een zodanige manier dat de marginale druk bij lagere en middeninkomens afneemt en het gaat lonen om (meer) te werken.
• Wet- en regelgeving die bedoeld is om mensen bestaanszekerheid te geven gaat er te makkelijk van uit dat mensen elk detail kunnen doorgronden. Ook gaat wet- en regelgeving te veel uit van het gevaar van fraude en oneigenlijk gebruik. Beleid en regelgeving moeten worden vastgesteld op basis van een reëel mensbeeld. Er moet oog zijn voor wat mensen administratief aankunnen en een foutje moet niet leiden tot buitenproportionele straffen.
• Het is een grondwettelijke taak van de overheid om de volksgezondheid te bevorderen. De schadelijke effecten van de uitstoot en afvalstromen door de industrie van onder meer NOx, benzeen, PFAS, PAK’s en fijnstof moet worden aangepakt. Het is een taak van de overheid om mensen te beschermen tegen ongevraagde aantasting van hun gezondheid. Hiervoor moet men emissienormen aanscherpen en handhaven en maatregelen nemen om afvaldumping te stoppen. Het criterium ‘best beschikbare technologie’ moet zo worden gedefinieerd dat het geringste effect op de gezondheid en het milieu daarvan een integraal onderdeel is.
• De bouw van woningen in alle segmenten van de volkshuisvesting moet versnellen: goedkope huur, middenhuur en de vrije sector. De doorstroming van goedkope naar duurdere woningen moet op gang komen – en andersom – zodat mensen ook een passende woning kunnen krijgen.

Overige

• Persoonsgegevens van burgers worden slechts eenmaal opgeslagen in een database van de overheid, en nergens anders. Wanneer een entiteit deze gegevens wil opvragen, wordt de zoekvraag geregistreerd en gemeld bij de burger.
• Corruptie doet afbreuk aan het vertrouwen van burgers en leidt tot maatschappelijke verontwaardiging. Door corruptie blijft zware criminaliteit bestaan en worden bedrijven, overheden en de samenleving benadeeld. Het bestrijden van corruptie moet veel hoger op de agenda.
• Ondanks het feit dat Nederland wereldwijd bekendstaat om zijn goede en betrouwbare digitale infrastructuur, krijgen Nederlandse clouddienstverleners in de huidige markt geen voet aan de grond. Dit maakt dat er wat betreft dataopslag en -verwerking in de cloud een onwenselijke afhankelijkheid bestaat van grote Amerikaanse techbedrijven die de markt domineren. Eenzelfde afhankelijkheid bestaat ook wat betreft AI-modellen, software en cybersecuritymaatregelen. In Nederland en de EU moet de techindustrie worden gesteund om deze afhankelijkheid te verminderen.
• Nederland houdt op met een fiscaal doorstroomparadijs te zijn. Voorstellen uit de twee rapporten die hierover zijn uitgebracht, worden uitgevoerd en aanvullende maatregelen verkend.