CDA

De fractie van het CDA had sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021 15 zetels. Vanaf 15 september 2021 zijn dat er door het vertrek van Pieter Omtzigt 14. Na de verkiezingen van 15 maart 2017 had de partij 19 zetels.
De partij is vanaf 1977 in de Tweede Kamer vertegenwoordigd. Het CDA (en zijn voorgangers) maakte sinds 1918 deel uit van de regering, maar werd in 1994 de grootste oppositiefractie. Sinds 26 oktober 2017 behoort het CDA tot de regeringspartijen. Fractievoorzitter is Henri Bontenbal. [bron]

Het Christen Democratisch Appèl is een partij met een christen-democratische signatuur met als programmatitel: ‘Recht doen’. Hiermee richt de partij zich op dat waar het van oudsher aandacht voor heeft: het goede doen in naam van de waardigheid van de mens. Daarbij moeten we denken aan minder regelzucht, meer aandacht voor het menselijke, en waardes die gekoesterd dienen te worden. Er is vooral veel aandacht voor gemeenschapszin, met bijvoorbeeld de ruimte om samen het verenigingsleven in te richten. De overheid houdt zich bezig met het faciliteren hiervan en bescherming leveren op geopolitiek vlak.

Je vindt het volledige partijprogramma hier.

Hieronder volgt een puntsgewijze samenvatting van het partijprogramma per thema.

EU & Buitenland

• Europa moet een strategische industriepolitiek doorvoeren en zoveel mogelijk zelf voorzien in de vitale levensbehoeften van deze eeuw, van voedselzekerheid tot medische producten, geavanceerde chips en energie. Hiermee vermindert zij de afhankelijkheid van ongewenste geopolitieke partijen.
• Waar nodig moet er in de Europese Unie maatwerk voor de lidstaten zijn, zoals in het geval van de natuurherstelwet die een nieuwe stikstofcrisis kan zijn voor een dichtbevolkt land als Nederland. Een sterke EU betekent een Unie die als waardengemeenschap stevig opereert op het gebied van veiligheid. In de EU moet volgens het CDA daarom het veto op buitenlands beleid op het veroordelen van mensenrechtenschendingen en het opstellen van sanctielijsten opgeheven worden. Zo voorkomen we dat één lidstaat kritiek op en sancties tegen landen als China en Rusland kan tegenhouden.
• Als betrouwbare bondgenoot hoort de NAVO-norm van 2% als bodem in de wet vastgelegd te worden. Nieuwe geopolitieke uitdagingen vereisen dat Europa meer verantwoordelijkheid neemt voor de veiligheid van het eigen continent.

Immigratie & Integratie

• Arbeidsmigratie legt de grootste druk in aantallen op onze samenleving. Nederland is wat het CDA betreft geen ongecontroleerd economisch immigratieland. Nederland moet zelf meer invloed kunnen hebben op hoeveel arbeidsmigranten hier komen werken vanuit andere landen. Hierover dient de overheid in Europa het debat aan te gaan.
• Goed taal- en cultuuronderwijs wordt van meet af aan gecombineerd met een basisbaan of ander werk. Kansrijke asielzoekers krijgen na drie maanden toegang tot de arbeidsmarkt, om inzet van talent en integratie te bevorderen.
• Een deel van de huidige problematiek komt, doordat de overheid het COA en IND heeft uitgekleed en het aantal opvangplekken heeft afgeschaald. Recht doen aan mensen betekent volgens het CDA ook sneller duidelijkheid bieden. Daarvoor moet men investeren in de uitvoeringskracht van het COA en het IND. Procedures moeten korter worden en bezwaarprocedures beperkt waarbij het van belang is dat er een effectiever terugstuurbeleid komt.

Volksgezondheid & Zorg

• Academische ziekenhuizen en gespecialiseerde topcentra zullen zich meer richten op hun kerntaken. Algemene en laag-complexe zorg kan meer naar regioziekenhuizen, waarmee hun bestaanszekerheid binnen het stelsel wordt vergroot.
• Publiek geld moet zoveel mogelijk in de zorg blijven. De sluipende toename van investeerders in de zorg vraagt om transparantie en borging van kwaliteit, waarbij de overheid meer regie moet nemen.
• We moeten af van ingewikkelde aanbestedingsprocedures, verkeerde financiële prikkels en productietargets voor zover die leiden tot onnodige behandelingen.

Onderwijs & Wetenschap

• Onderwijsteams krijgen veel meer mogelijkheden voor maatwerk in hun eigen samenstelling. Door docenten, mensen in opleiding tot docent en niet-educatieve specialisten samen te brengen, kunnen de tekorten binnen de teams gericht opgelost worden.
• Een goede spreiding van scholen en onderwijsinstellingen in het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs is van groot belang om te voorkomen dat jongeren wegtrekken uit de regio. Essentiële onderwijsinstellingen in krimpregio’s verdienen daarom extra ondersteuning.
• Vakmanschap en mbo verdienen herwaardering. De overheid hanteert betere termen dan hoog- en laagopgeleid, bijvoorbeeld praktisch en theoretisch opgeleid.
• Ongelijkheid in de klas moet worden aangepakt. Kwetsbare gezinnen kunnen bijles vaak niet betalen. Maar ook cultureel kapitaal (zoals museabezoekjes) horen gefaciliteerd te worden op basisscholen en middelbare scholen, rekening houdend met de bijkomende kosten. Niet alleen verhelpt dit ongelijkheid, ook geeft men hier op vroege leeftijd kennis door over het belang van de Nederlandse geschiedenis.

Economie & Overheid

• Regionale gemeentes worden gestimuleerd. Er moet geen gedwongen gemeentelijke herindelingen komen. De financiële prikkel om te fuseren moet weg en gemeenten dienen voldoende geld te krijgen om te kunnen investeren in bibliotheken, bushaltes, zwembaden buurthuizen en goede scholen voor onze kinderen. Want eenmaal weg, komen deze voorzieningen niet snel meer terug en zonder plekken neemt de verbinding af. Ook moeten gemeentes de ruimte hebben om alle schulden van gezinnen en andere huishoudens over te nemen, zodat een huishouden nog maar één schuldeiser heeft en er een overzichtelijke situatie overblijft.
• De inspanningen van kleine en middelgrote bedrijven wordt nu vaak zwaarder belast dan de financiële transacties van multinationals. Daarom moet de inkoop van eigen aandelen fiscaal belast worden als een dividenduitkering.
• De overheid moet een menselijk gezicht tonen als fouten van burgers onevenredig hard uitpakken. Denk aan een hoge boete voor een klein foutje waardoor iemand in de schuldhulp belandt. Hiervoor past het CDA de Algemene Wet Bestuursrecht aan.

Milieu & Klimaat

• De transitie naar duurzame energievoorziening vraagt een andere rol van de overheid. De vitale energie-infrastructuur moet in publieke handen zijn. Vanuit die visie zien zij ook een belangrijke rol voor energiecoöperaties, niet alleen voor de opwekking van energie maar bijvoorbeeld ook voor een gezamenlijke buurtbatterij.
• De waterkwaliteit wordt verbeterd door afspraken te maken met de industrie en agrarische sector. Dit vanwege het feit dat vervuiling van bodem en water door de industrie moreel onacceptabel is. Vervuiling door drugsdumping en ongewenste stoffen zoals PFAS moeten streng aangepakt worden. De vervuiling door medicijnresten wordt adequater en gerichter aangepakt, onder andere door het beter faciliteren van inleverpunten, bijvoorbeeld bij apotheken. De mogelijkheden van provincies om strenger te zijn op de vergunningverlening en de handhaving van ongewenste stoffen wordt bovendien vergroot.
• Er moeten betere fiscale mogelijkheden komen voor het beprijzen van negatieve effecten van producten op natuur en milieu. Dat zou kunnen via een stapsgewijze aanpassing van de energiebelasting tot een Europese grondstoffenheffing. Daarmee komt er bijvoorbeeld een einde aan de situatie dat nieuw plastic goedkoper is dan gerecycled plastic.
• Het CDA steunt een Europese grondstoffenheffing, strengere productnormering en het recht op reparatie van hele gewone producten als je smartphone. Zo komt er een einde aan de bewuste verkorting van de levensduur van producten en bespaart de samenleving niet alleen op grondstoffen, maar voorkomt het ook onnodige kosten voor consumenten.

Bestaanszekerheid & Wonen

• De groei is de laatste decennia scheef verdeeld: het landelijk woonbeleid is te zeer gericht op ‘bouwen, bouwen, bouwen’ in de toch al drukbevolkte Randstad. In het noorden, oosten en zuiden van ons land zijn er ook volop kansen en is grote behoefte aan woningen.
• Kinderopvangtoeslag wordt hervormd naar een systeem van directe financiering aan kinderopvanginstellingen. Daarbij vragen we wel een inkomensafhankelijke bijdrage van hoge inkomens om de grote druk op de kinderopvang niet uit de hand te laten lopen. Voor lage en middeninkomens wordt de kinderopvang bijna gratis.
• De belastingheffingen en toeslagen moeten worden hervormd, met duidelijk tarieven en meer vaste bedragen, zoals de kinderbijslag. De middenklasse wordt met deze wijziging versterkt. Het doel is een stelsel waar je zekerheid vooraf hebt over je toeslagen.

Overige

• Anonieme sociale media-accounts kunnen worden verboden om daarbij waardes en normen ook online te kunnen beschermen. Het voorstel is om de Grondwet uit te breiden met digitale grondrechten, zoals het recht op transparantie en het recht op eigenaarschap van data. Ook internationale verdragen van de VN, de EU en de Raad van Europa moeten worden aangepast aan mensenrechtenbescherming in het digitale tijdperk.
• Aan het gebruik van cloud- en communicatiediensten door de overheid moeten strikte eisen gesteld worden, zeker op het gebied van cybersecurity en privacy. Zo nodig ontwikkelt de overheid eigen cloud- en communicatiediensten, al dan niet in samenwerking binnen Europa en weert van spionage verdachte bedrijven uit de telecom-infrastructuren.